Tổng quan chung
Ung thư hầu họng là một căn bệnh ung thư phát triển trong hầu họng, nằm ở phía sau miệng và mũi. Hầu họng đóng vai trò quan trọng trong việc nuốt, thở và nói. Ung thư hầu họng có thể bắt đầu từ bất kỳ bộ phận nào trong hầu họng, bao gồm:
- Amidan: Hai cục thịt nhỏ nằm ở phía sau cổ họng.
- Lưỡi gà: Một mảnh mô mềm treo ở phía sau vòm miệng.
- Thành sau họng: Bức tường phía sau của hầu họng.
- Vòm họng: Phần trên cùng của hầu họng, nằm ngay phía sau mũi.
Ung thư hầu họng có thể được chia thành hai loại chính:
- Ung thư biểu mô vòm họng: Đây là loại ung thư hầu họng phổ biến nhất, chiếm khoảng 90% trường hợp. Ung thư biểu mô vòm họng bắt đầu từ các tế bào hình vảy lót bên trong hầu họng.
- Ung thư u lympho: Loại ung thư này bắt đầu từ các tế bào bạch cầu, là một phần của hệ thống miễn dịch. Ung thư u lympho hầu họng chỉ chiếm khoảng 10% trường hợp.
Triệu chứng ung thư hầu họng
Các triệu chứng ung thư hầu họng có thể bao gồm:
- Khó nuốt: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của ung thư hầu họng.
- Đau họng: Cơn đau có thể dai dẳng hoặc dữ dội, và có thể tồi tệ hơn khi nuốt.
- Sưng hạch ở cổ: Các hạch bạch huyết ở cổ có thể sưng to và cứng.
- Giảm cân không lý do: Giảm cân mà không thay đổi chế độ ăn uống hoặc tập thể dục có thể là dấu hiệu của ung thư.
- Chảy máu miệng: Chảy máu miệng có thể do khối u chảy máu hoặc do loét do khối u gây ra.
- Đau tai: Khối u ở hầu họng có thể gây đau tai do tắc nghẽn vòi Eustache, ống nối tai giữa với họng sau.
- Thay đổi giọng nói: Giọng nói có thể khàn khàn hoặc rè rè.
- Khó thở: Khối u lớn có thể chặn đường thở, khiến bạn khó thở.
Nguyên nhân ung thư hầu họng
Nguyên nhân chính xác của ung thư hầu họng vẫn chưa được biết đến, nhưng một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:
- Hút thuốc lá: Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư hầu họng. Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư hầu họng cao gấp 20 lần so với người không hút thuốc.
- Uống rượu bia: Uống nhiều rượu bia có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư hầu họng.
- Nhiễm virus HPV: Virus HPV 16 và 18 là những nguyên nhân gây ung thư hầu họng. HPV thường lây truyền qua đường tình dục, nhưng cũng có thể lây truyền qua đường miệng.
- Tiếp xúc với EBV: Virus Epstein-Barr (EBV) có liên quan đến một số loại ung thư, bao gồm ung thư hầu họng. EBV thường lây truyền qua đường nước bọt.
- Chế độ ăn uống thiếu hụt vitamin và khoáng chất: Chế độ ăn uống thiếu hụt vitamin A, C và E, cũng như beta-carotene, có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư hầu họng.
- Tiền sử gia đình mắc ung thư: Nếu bạn có người thân mắc ung thư hầu họng, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Đối tượng nguy cơ ung thư hầu họng
Những người có nguy cơ mắc ung thư hầu họng cao hơn bao gồm:
- Nam giới: Nam giới có nguy cơ mắc ung thư hầu họng cao gấp hai lần so với phụ nữ.
- Người trên 50 tuổi: Hầu hết các trường hợp ung thư hầu họng xảy ra ở người trên 50 tuổi.
- Người hút thuốc lá: Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư hầu họng.
- Người uống nhiều rượu bia: Uống nhiều rượu bia có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư hầu họng.
- Người bị nhiễm virus HPV: Virus HPV 16 và 18 là những nguyên nhân gây ung thư hầu họng.
- Người tiếp xúc với EBV: Virus Epstein-Barr (EBV) có liên quan đến một số loại ung thư, bao gồm ung thư hầu họng.
- Chế độ ăn uống thiếu hụt vitamin và khoáng chất: Chế độ ăn uống thiếu hụt vitamin A, C và E, cũng như beta-carotene, có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư hầu họng.
- Tiền sử gia đình mắc ung thư: Nếu bạn có người thân mắc ung thư hầu họng, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Chẩn đoán ung thư hầu họng
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của ung thư hầu họng, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ ngay lập tức. Bác sĩ sẽ hỏi bạn về tiền sử bệnh và lối sống của bạn, và sẽ thực hiện khám sức khỏe thể chất. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu một số xét nghiệm, bao gồm:
- Nội soi họng: Nội soi họng sử dụng một ống mỏng có camera để nhìn vào bên trong họng.
- Chụp sinh thiết: Sinh thiết là lấy một mẫu nhỏ mô từ họng để xét nghiệm ung thư.
- Chụp X-quang ngực: Chụp X-quang ngực có thể giúp phát hiện xem ung thư đã di căn đến ngực hay chưa.
- Chụp CT hoặc MRI: Chụp CT hoặc MRI có thể cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về khối u và giúp xác định xem ung thư đã di căn hay chưa.
Phòng ngừa ung thư hầu họng
Bạn có thể giảm nguy cơ mắc ung thư hầu họng bằng cách thực hiện những thay đổi lối sống sau:
- Bỏ hút thuốc lá: Bỏ hút thuốc lá là điều quan trọng nhất bạn có thể làm để giảm nguy cơ mắc ung thư hầu họng.
- Hạn chế uống rượu bia: Uống ít rượu bia có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư hầu họng.
- Tiêm vắc-xin HPV: Vắc-xin HPV có thể giúp bảo vệ bạn khỏi virus HPV, một nguyên nhân gây ung thư hầu họng.
- Ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn uống giàu trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư hầu họng.
- Khám răng miệng định kỳ: Khám răng miệng định kỳ có thể giúp phát hiện sớm ung thư miệng và hầu họng.
Điều trị ung thư hầu họng
Điều trị ung thư hầu họng sẽ phụ thuộc vào giai đoạn và vị trí của ung thư, cũng như sức khỏe tổng thể của bạn. Các phương pháp điều trị ung thư hầu họng có thể bao gồm:
- Phẫu thuật: Phẫu thuật là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho ung thư giai đoạn đầu. Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ hoàn toàn khối u và các mô xung quanh bị ảnh hưởng.
- Xạ trị: Xạ trị sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Xạ trị có thể được sử dụng trước hoặc sau phẫu thuật, hoặc một mình.
- Hoá trị: Hoá trị sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Hoá trị có thể được sử dụng kết hợp với xạ trị hoặc phẫu thuật.
- Liệu pháp nhắm mục tiêu: Liệu pháp nhắm mục tiêu là một loại điều trị ung thư sử dụng thuốc để tấn công các tế bào ung thư cụ thể. Liệu pháp nhắm mục tiêu có thể được sử dụng một mình hoặc kết hợp với các phương pháp điều trị khác.
- Miễn dịch trị liệu: Miễn dịch trị liệu giúp hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn tự tấn công tế bào ung thư. Miễn dịch trị liệu là một phương pháp điều trị mới hứa hẹn cho ung thư hầu họng.
Kết luận
Ung thư hầu họng là một căn bệnh nghiêm trọng, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị, tỷ lệ sống sót có thể cao. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của ung thư hầu họng, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ ngay lập tức.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
