Giấc ngủ là một yếu tố vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển toàn diện của trẻ sơ sinh. Trong những năm tháng đầu đời, giấc ngủ không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất mà còn đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển trí não và cảm xúc của trẻ. Việc hiểu rõ tầm quan trọng của giấc ngủ và biết cách tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ ngủ ngon sẽ giúp cha mẹ đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh và toàn diện cho con mình.
Giấc ngủ đối với sự phát triển não bộ của trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh chỉ thức khi đói hoặc có nhu cầu đi vệ sinh. Trẻ ngủ nhiều phần là vì chưa quen với môi trường bên ngoài, phần vì vẫn còn thói quen nhắm mắt như khi trong bụng mẹ.
Ở những ngày đầu khi mới chào đời, thời gian ngủ của trẻ sơ sinh chiếm trung bình 16-18 giờ/ngày, chia đều cho cả ban ngày và ban đêm. Tức, nếu ban ngày trẻ ngủ 8-9 tiếng thì ban đêm trẻ sẽ ngủ khoảng 8 tiếng. Mỗi giấc ngủ của trẻ thường khá ngắn khoảng 1-2 giờ. Sau khi trẻ được khoảng 4 tuần tuổi, thời gian ngủ trong ngày sẽ giảm xuống còn khoảng 14 giờ/ngày.
Ngủ chính là lúc để não bộ phát triển. Giấc ngủ tham gia vào quá trình phát triển của trẻ thông qua hormon tăng trưởng. Có tới 80% tế bào não được tạo ra trong 3 năm đầu đời, liên quan mật thiết đến thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ của trẻ. Không chỉ có vai trò trong việc phát triển thể chất, giấc ngủ còn có ý nghĩa đối với việc phát triển trí tuệ, bởi lúc ngủ là thời gian để não bộ có thể xử lý những thông tin mà trẻ tiếp nhận được trong ngày.
Khi ngủ, cơ thể trẻ vẫn hoạt động, cụ thể như:
- Tăng chiều dài, cân nặng.
- Phát triển trí não.
- Hoàn thiện hệ thống thần kinh trung ương.
- Tinh thần thoải mái, thư giãn.
- Hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Trẻ ngủ đủ giấc, khi thức dậy sẽ có đủ năng lượng để hoạt động, tương tác với môi trường xung quanh.
Nếu không vì lý do bất khả kháng, trẻ nên được mọi điều kiện để có được một giấc ngủ ngon, đảm bảo cả thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ. Tình trạng rối loạn giấc ngủ có thể khiến cho trẻ hay quấy khóc, cáu kỉnh ,mệt mỏi . Lâu dài có thể dẫn đến giảm trí nhớ, giảm khả năng học tập, thậm chí là rối loạn hành vi, cảm xúc khi trẻ trưởng thành.
Giấc ngủ đối với sự phát triển cơ thể trẻ sơ sinh
Hormone tăng trưởng GH có sự ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển chiều cao của trẻ. Theo đó, tuyến yên tiết ra hormone tăng trưởng GH cả ngày, nhưng vào ban đêm, lượng hormone này được giải phóng cao hơn gấp nhiều lần. Thậm chí là cao nhất nếu trẻ đi ngủ trong “khung giờ vàng” và có giấc ngủ chất lượng.
Tóm lại, để trẻ phát triển chiều cao tốt nhất, bên cạnh chế độ dinh dưỡng và hoạt động vận động (là những yếu tố có thể can thiệp và thay đổi được) thì bố mẹ cần cho bé đi ngủ đúng giờ, ngủ đủ giấc và đúng tư thế. Điều này sẽ có lợi cho sự phát triển và tăng trưởng của chiều dài xương, nhờ đó, bé sẽ cao lớn vượt trội.
Giấc ngủ đối với cảm xúc trẻ sơ sinh
Giấc ngủ chính là năng lượng giúp con trẻ bắt đầu ngày mới tốt hơn. Ngoài việc giúp trí não minh mẫn, ghi nhớ và học nhanh hơn, ngủ đủ giấc khiến tâm trạng bé vui tươi, phấn khởi, không dễ cáu gắt hay chống đối người lớn. Vậy nên cha mẹ lưu ý tạo cho con có thói quen sinh hoạt và nghỉ ngơi chất lượng để bé sẵn sàng khám phá những điều mới mẻ trong cuộc sống.
- Thông qua cuộc nghiên cứu, các nhà khoa học muốn gửi đi thông điệp, giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của trẻ, nhiều hơn những gì chúng ta đã từng biết. Ngủ đủ giấc và theo thời gian biểu cụ thể là rất quan trọng, bởi tương lai của trẻ phụ thuộc vào điều này.
- Để trẻ ngủ ngon giấc cần phải giảm tối thiểu các kích thích của ngoại cảnh lên hệ thần kinh trẻ trong lúc ngủ như tiếng ồn, ánh sáng. Điều quan trọng nhất là phải tạo được môi trường ngủ an toàn cho bé.
Các biện pháp chủ yếu đem lại giấc ngủ ngon cho trẻ
- Thiết lập môi trường ngủ lý tưởng: Đảm bảo phòng ngủ của trẻ yên tĩnh, tối, và có nhiệt độ phù hợp. Tránh các tiếng ồn lớn và ánh sáng mạnh có thể làm gián đoạn giấc ngủ của trẻ.
- Xây dựng thói quen ngủ khoa học: Tạo thói quen đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày. Thói quen này giúp điều chỉnh đồng hồ sinh học của trẻ, giúp trẻ ngủ ngon hơn.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Đảm bảo trẻ được ăn đủ no và không ăn quá no trước khi đi ngủ. Trẻ có thể ngủ ngon hơn khi được ăn các bữa ăn cân đối và không quá sát giờ đi ngủ.
- Sử dụng các biện pháp thư giãn: Tắm nước ấm hoặc mát-xa nhẹ nhàng trước khi đi ngủ có thể giúp trẻ thư giãn và dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
Kết luận
Giấc ngủ đóng vai trò không thể thiếu trong sự phát triển của trẻ sơ sinh. Để đảm bảo trẻ có được giấc ngủ chất lượng, cha mẹ cần chú ý tạo ra môi trường ngủ lý tưởng, xây dựng thói quen ngủ khoa học, và đảm bảo chế độ ăn uống hợp lý cho trẻ. Các biện pháp thư giãn nhẹ nhàng trước khi đi ngủ cũng giúp trẻ dễ dàng vào giấc hơn. Nhờ vậy, trẻ sẽ có đủ năng lượng và tinh thần phấn khởi để khám phá thế giới xung quanh. Hãy nhớ rằng, giấc ngủ không chỉ là thời gian nghỉ ngơi mà còn là lúc cơ thể và trí não của trẻ được phát triển toàn diện. Cha mẹ cần quan tâm và đầu tư thời gian để đảm bảo giấc ngủ cho con, vì một giấc ngủ ngon là tiền đề cho một tương lai khỏe mạnh và thành công của trẻ.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.