Rối loạn lưỡng cực là một căn bệnh tâm thần ảnh hưởng đến tâm trạng và cảm xúc của người bệnh. Khi mang thai, phụ nữ có nguy cơ cao mắc hoặc tái phát rối loạn lưỡng cực do những thay đổi về hormon và các yếu tố tâm lý. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu rối loạn lưỡng cực, hiểu rõ nguyên nhân và tìm kiếm cách điều trị phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tinh thần cho cả mẹ và thai nhi.
Dấu hiệu mắc bệnh rối loạn lưỡng cực ở phụ nữ mang thai
Rối loạn lưỡng cực ở phụ nữ mang thai có thể biểu hiện qua các giai đoạn hưng cảm và/hoặc hưng cảm nhẹ.
Dấu hiệu của giai đoạn hưng cảm:
- Cảm giác vui sướng, phấn khích hoặc hân hoan tột độ
- Năng lượng dồi dào, tràn đầy sức sống
- Giảm nhu cầu ngủ
- Suy nghĩ đua xe, khó tập trung
- Nói nhiều, nói nhanh
- Dễ cáu kỉnh, bực bội
- Có hành vi liều lĩnh, bốc đồng
- Ảo tưởng hoặc hoang tưởng
Dấu hiệu của giai đoạn trầm cảm:
- Tâm trạng buồn bã, chán nản kéo dài
- Mất hứng thú với các hoạt động thường ngày
- Mệt mỏi, thiếu năng lượng
- Khó ngủ hoặc ngủ quá nhiều
- Thay đổi khẩu vị, tăng hoặc giảm cân bất thường
- Khó tập trung, hay quên
- Cảm thấy vô vọng, tuyệt vọng
- Có suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử
Nguyên nhân mắc bệnh rối loạn lưỡng cực ở phụ nữ mang thai
Có nhiều yếu tố góp phần dẫn đến rối loạn lưỡng cực ở phụ nữ mang thai, bao gồm:
- Thay đổi nội tiết tố: Nồng độ estrogen và progesterone tăng cao trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng hóa chất não bộ, dẫn đến thay đổi tâm trạng.
- Tiền sử mắc bệnh: Nếu phụ nữ đã từng bị rối loạn lưỡng cực trước khi mang thai, nguy cơ tái phát trong thai kỳ sẽ cao hơn.
- Yếu tố di truyền: Rối loạn lưỡng cực có thể di truyền trong gia đình.
- Căng thẳng: Mang thai có thể đi kèm với nhiều căng thẳng, lo âu, khiến cho tình trạng rối loạn lưỡng cực trở nên trầm trọng hơn.
- Tiền sử sảy thai hoặc sinh non: Những trải nghiệm tiêu cực trong thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ mắc rối loạn lưỡng cực.
Cách điều trị
Việc điều trị rối loạn lưỡng cực ở phụ nữ mang thai cần được thực hiện bởi đội ngũ y tế chuyên nghiệp, bao gồm bác sĩ tâm thần, bác sĩ sản khoa và chuyên gia sức khỏe tâm thần. Các phương pháp điều trị chính bao gồm:
- Liệu pháp tâm lý: Liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT) là phương pháp hiệu quả trong việc điều trị rối loạn lưỡng cực. Liệu pháp này giúp người bệnh nhận biết và thay đổi những suy nghĩ và hành vi tiêu cực.
- Thuốc: Một số loại thuốc chống trầm cảm và thuốc ổn định tâm trạng có thể được sử dụng để điều trị rối loạn lưỡng cực ở phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được cân nhắc kỹ lưỡng bởi bác sĩ do nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi.
- Thay đổi lối sống: Duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc có thể giúp cải thiện tâm trạng và giảm thiểu các triệu chứng của bệnh.
Rối loạn lưỡng cực tuy là một căn bệnh nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể điều trị được. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tinh thần cho cả mẹ và thai nhi. Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe tâm thần của mình trong khi mang thai, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.
Lưu ý:
- Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế cho lời khuyên của bác sĩ.
- Nếu bạn đang gặp các dấu hiệu của rối loạn lưỡng cực, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị chính xác.
