Viêm họng cấp là một trong những bệnh lý phổ biến, đặc biệt vào các mùa chuyển giao thời tiết. Bệnh có thể mau chóng biến mất trong thời gian ngắn nhưng đôi khi bệnh có thể kéo theo biến chứng nguy hiểm nếu bạn không có biện pháp can thiệp kịp thời. Hiểu rõ về viêm họng cấp, nguyên nhân gây bệnh và cách phòng ngừa sẽ giúp chúng ta bảo vệ sức khỏe hiệu quả hơn. Cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách phòng ngừa viêm họng cấp ở bài viết dưới đây.
Viêm họng cấp là gì?
Viêm họng là viêm niêm mạc và tổ chức dưới niêm mạc ở họng. Nói đến viêm họng chủ yếu là nói đến viêm ở họng miệng. Viêm họng cấp tính tức là viêm cấp tính của niêm mạc họng miệng kết hợp chủ yếu với viêm amidan (A) khẩu cái. Vì thường xuyên có sự kết hợp này nên viêm họng cấp còn được gọi là viêm họng – viêm amidan cấp.
Viêm họng cấp là hiện tượng viêm cấp tính và nhiễm trùng niêm mạc thành sau họng khiến họng sưng đỏ, đau, rát, ngứa và gây ho. Bệnh thường kéo dài 1-2 tuần và ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống người bệnh. Bệnh có xảy ra quanh năm nhất là vào mùa đông khi thời tiết thay đổi.
Bệnh viêm họng cấp tính được chia thành 2 loại gồm:
- Viêm họng đỏ: Đây là loại phổ biến ở nhiều người. Khi mắc phải viêm họng đỏ, niêm mạc họng phía trong của người bệnh có màu đỏ tươi, sưng và phù nề.
- Viêm họng trắng: Nguyên nhân thường là do liên cầu khuẩn nhóm A gây ra. Tuy ít gặp hơn nhưng tình trạng này lại có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm khớp, viêm thận hay một số vấn đề về tim.
Triệu chứng viêm họng cấp
Viêm họng cấp thường khởi phát đột ngột với các dấu hiệu dễ nhận biết bao gồm:
- Người bệnh sốt cao 39 – 40 độ C.
- Nuốt đau, rát họng.
- Lúc đầu, bệnh nhân thấy khô nóng trong họng, dần dần thành cảm giác đau rát, tăng lên khi nuốt, khi ho và khi nói.
- Người bệnh thấy đau lên tai và đau nhói khi nuốt.
- Thường có kèm theo chảy mũi nhầy và tắc mũi.
- Trong trường hợp viêm họng cấp do virut cúm thì các triệu chứng khá nặng, nhức đầu, đau rát họng, xuất huyết ở thành sau họng…
Các triệu chứng kèm theo là sụt sịt, tắc mũi và chảy nước mũi nhầy, tiếng nói khàn nhẹ và ho khan. Hai amidan viêm to, trên bề mặt amidan có chất nhầy trong, có khi có bựa trắng như nước cháo phủ trên bề mặt, hạch cổ bị sưng.
Nguyên nhân mắc viêm họng cấp
Nguyên nhân chính gây viêm họng cấp bao gồm:
Nhiễm virus: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm khoảng 70-80% các trường hợp viêm họng cấp. Các loại virus thường gặp bao gồm
- Adenovirus
- Enterovirus
- Coxsackie A16
- Herpes simplex (HSV)
- Virus sởi
- Rhinovirus
- Virus cúm.
Nhiễm khuẩn: Vi khuẩn Streptococcus nhóm A là tác nhân chính gây viêm họng liên cầu khuẩn, một dạng viêm họng cấp có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Ngoài ra còn có một số vi khuẩn khác cũng có thể gây ra viêm họng cấp:
- Vi khuẩn bạch hầu
- Fusobacterium Necrophorum
- Vi khuẩn lậu cầu
- Vi khuẩn Arcanobacterium
Yếu tố môi trường: Thời tiết lạnh, không khí khô, ô nhiễm không khí, khói thuốc lá và hóa chất trong không khí có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm họng cấp.
Các yếu tố khác: Dị ứng, khô không khí trong nhà do sử dụng điều hòa nhiệt độ, và nhiễm trùng từ mũi xoang cũng có thể gây viêm họng cấp.
Cách phòng ngừa viêm họng cấp
Phòng ngừa viêm họng cấp là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe, đặc biệt trong những thời điểm giao mùa hoặc khi có dịch bệnh lây lan. Đề phòng ngừa viêm họng thể cấp tính, cần chú ý thực hiện các biện pháp sau:
- Duy trì vệ sinh cá nhân: Vệ sinh răng miệng, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi hắt hơi, ho hoặc tiếp xúc với người bệnh.
- Bảo vệ cơ thể: Mặc ấm khi thời tiết lạnh, đặc biệt là vùng cổ và ngực. Bảo vệ tai mũi họng, nhất là trong điều kiện môi trường ô nhiễm, khói bụi và thời tiết bất ổn.
- Tránh tiếp xúc với nguồn lây nhiễm: Hạn chế tiếp xúc với người bệnh hoặc đồ dùng của người bị viêm họng hoặc cảm lạnh, đặc biệt trong thời gian họ đang lây nhiễm.
- Bổ sung dinh dưỡng: Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các loại thực phẩm giàu vitamin C để tăng cường sức đề kháng. Không ăn quá nóng, quá lạnh hay quá cay,… làm tổn thương hầu họng dẫn đến viêm nhiễm.
- Giữ môi trường sống sạch sẽ: Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, giữ không khí trong nhà thoáng đãng và sạch sẽ.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm: Giữ độ ẩm trong nhà ở mức phù hợp, đặc biệt trong mùa đông khi không khí khô có thể gây kích ứng họng.
- Tăng sức đề kháng: Tăng cường đề kháng cho cơ thể bằng cách sử dụng các sản phẩm nâng cao đề kháng, tập thể dục, bổ sung vitamin và dinh dưỡng qua đường ăn uống hợp lý.
- Điều trị bệnh liên quan
- Tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em và tiêm phòng các bệnh hô hấp định kỳ
Viêm họng cấp là một bệnh lý phổ biến nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả bằng cách duy trì vệ sinh cá nhân, giữ ấm cơ thể và tăng cường sức đề kháng. Hiểu rõ về nguyên nhân và triệu chứng của viêm họng cấp sẽ giúp bạn có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn. Hãy luôn chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa viêm họng cấp một cách khoa học và hiệu quả.